Đi ngược dòng lịch sử, kể từ khi Lý Thái Tổ xuống chiếu dời đô thì Thăng Long trở thành kinh đô của cả nước, phủ Ứng Thiên là đất kinh thành. Đến đời Lê Quang Thuận năm thứ 10 (1469) đổi tên phủ Ứng Thiên thành phủ Phụng Thiên, có hai huyện Quảng Đức và Vĩnh Xương. Năm Gia Long 4 (1805), triều đình Huế tiến hành cải cách địa giới hành chính ở Thăng Long. Lúc này phủ Phụng Thiên thời Lê trở thành phủ Hoài Đức, huyện Vĩnh Xương đổi thành Thọ Xương, huyện Quảng Đức đổi thành Vĩnh Thuận. Tổng cộng có 13 tổng, 268 xã, thôn, phường. Như vậy trong nhiều thế kỷ, địa dư của Thăng Long xưa vẫn chỉ bao gồm phần đất đai thuộc hai huyện Thọ Xương và Vĩnh Thuận. Song hệ thống tên riêng của các phường, xã, thôn của Hà Nội đã thay đổi rất nhiều và liên tục qua các đời từ Gia Long, Minh Mệnh, Tự Đức, Đồng Khánh đến Thành Thái. Đặc biệt trong khoảng từ đời Minh Mệnh sang đời Tự Đức, việc thay đổi này có nhiều lý do, tình hình chính trị bất ổn đã dẫn đến biến đổi về kinh tế, xã hội và sự thay đổi về địa giới hành chính là điều không tránh khỏi
