Huế là trung tâm của vùng đất Thuận Hoá (tên cũ là hai châu Ô - Lý/Rí) trở về với người Việt từ năm 1306, sau cuộc hôn nhân chính trị giữa Công chúa Huyền Trân nhà Trần với vua Chế Mân của Champa. Năm 1307, vua Trần sai Hành khiển Đoàn Nhữ Hài vào tuyên bố đức ý, cắt cử quan chức, vỗ yên dân chúng. Ngay sau đó những lớp người Việt đầu tiên đã theo nhau vào miền đất mới, đến tận bờ bắc sông Thu Bồn của xứ Quảng để mở đất lập nghiệp1. Nhưng hàng thế kỷ sau Thuận Hoá vẫn là vùng biên viễn, nơi thường xuyên diễn ra các cuộc tranh chấp ác liệt giữa hai quốc gia Champa - Đại Việt, tranh chấp giữa nhà Hậu Trần với quân Minh, giữa quân khởi nghĩa Lê Lợi với quân Minh... Chính vì vậy, trong Dư địa chí, Nguyễn Trãi vẫn xem đất Thuận Hoá là “bức phên dậu thứ 5” của Đại Việt.
