Người Mường ở Việt Nam có số dân cư tập trung nhiều nhất ba tỉnh: Thanh Hóa, Hòa Bình và Sơn La. Trong các địa phương trên, các nhà nghiên cứu vè văn hóa Mường có một số ý kiến cho rằng vùng Mường Hòa Bình là Mường “gốc”. Bài viết này trình bày hai vấn đề nguồn gốc của người Mường ở Thanh Hóa và một số biểu hiện của mối quan hệ giao thoa văn hóa Việt – Mường nơi đây. Trên cơ sở đó, tiếp tục làm rõ thêm sự phân bố của cộng đồng người Mường ở nước ta như một dải trải dài từ Lào Cai đến miền Tây Thanh Hóa – Nghệ An mà phân tích các địa phương chỉ là tương đối. Tuy nhiên, ngoài mối liên hệ tộc người của mình, ngươi Mường Thanh Hóa do có những đặc điểm riêng về lịch sử cư chú, nên trong quá trình phát triển lịch sử, người Mường ở đây đã tạo nên những nét đặc sắc trong kho tàng văn hóa của mình, tính các tộc người của mình, đồng thời để lại nhiều dấu ấn đậm nét phản ánh mối giao thoa văn hóa Việt – Mường.
