Bài viết này, thông qua sự vận dụng phương pháp Tiếp cận xã hội học các hiện tượng tôn giáo (L’Approche sociologique les faits religeux), của E.Durkheim (1858-1917) và đặc biệt của Max Weber (1864 – 1920), muốn làm rõ hơn khung cảnh, sắc thái, đặc điểm, những hệ luận rút ra từ mối quan hệ Phật giáo và chính trị ở nước ta đầu kỉ nguyên độc lập. Câu hỏi nghiên cứu cơ bản là: Phải chăng Phật giáo, đặc biệt thời Lý –Trần là Quốc giáo ?, Vai trò chính trị thật sự của những Thiền sư nổi tiếng như Khuông Việt Đại sư là gì ? Trả lời những câu hỏi như thế, tác giả bài viết muốn góp thêm một cách nhìn đặc điểm mối quan hệ giữa Phật giáo và chính trị, xã hội ở nước ta nói chung.