Nghiên cứu quá trình hình thành và phát triển của văn hoá pháp lý Việt
Nam qua các giai đoạn lịch sử đều dễ dàng nhận t hấy là bên cạnh luật nước, lệ
làng luôn giữ một vị trí quan trọng trong việc điều chỉnh các quan hệ xã hội ở các
làng xã Việt Nam. Luật nước v à l ệ l àng ( hương ước) dường như luôn là những
hành trang pháp lý cho sự tồn tại, phát triển của các thế hệ người Việt Nam trụ
vững và phát triển trong mọi thăng trầm của lịch sử. Điểm lại các giai đoạn phát
triển của dân tộc ta suốt mấy nghìn năm qua, đặc biệt từ thuở ông cha dựng nền
độc lập, các vương triều Việt Nam đã xây dựng và thực thi nhiều bộ luật lớn, bên
cạnh đó vẫn tích cực duy trì, tôn trọng các hương ước, lệ làng và xem đó là những
công cụ điều chỉnh quan trọng để duy trì mối quan hệ giữa quốc gia, dân tộc và
các cộng đồng làng xã.
