Từ cuối thế kỷ XIX, luật pháp thực d ân c ho p hép S ài G òn b ầu r a m ột Hội
đồng thành phố gồm đại biểu Tây và Nam để quản lý. Cho đến năm 1933, trong
Hội đồng thành phố Sài G òn c hỉ còn có nghị viên “đảng Lập Hiến”. Kỳ bầu cử
ngày 30 tháng 4 năm 1933, lần đầu tiên trong lịch sử phong trào công nhân Việt
Nam, đại biểu “Sở Lao động” tức là danh sách ứng cử viên của quần chúng lao
động, đứng đầu là một đảng viên cộng sản giành được thắng lợi.
Bài viết này quan tâm đến 2 vấn đề chính: thứ nhất là nguyên nhân tại sao có
sự đàn áp của chính quyền thực dân v à hạn chế hoạt động chính trị nhưng “Sở
Lao động” vẫn đắc cử, và thứ hai là thành phần những người ủng hộ “Sở Lao
động”. Tôi nghiên cứu về sự kiện này qua các tờ báo bằng chữ quốc ngữ được
xuất bản dưới thời kỳ thực dân Pháp như báo Công luận, báo Thần Chung, báo
Đuốc Nhà Nam và một số tờ báo bằng tiếng Pháp.
