Sau phát hiện của nhà khảo cổ học M. Vinet (1909) về kho chum Sa Huỳnh
(Dépot à Jarres Sa Huỳnh), quan niệm về diện mạo một nền văn hoá được gọi là
Sa Huỳnh bắt đầu hình thành trong quá trình tìm kiếm, phát hiện, nghiên cứu…
của nhiều nhà khoa học thuộc nhiều lĩnh vực. Ngày càng có nhiều di chỉ khảo cổ
thuộc thời đại văn hoá Sa Huỳnh với táng tục mộ chum được phát hiện, khai quật,
cho đến nay văn hoá Sa Huỳnh được xem là một trong ba chiếc nôi của nền văn
minh cổ xưa Việt Nam, đại diện cho văn hoá, văn minh của các tộc người tiền sơ
sử ở miền Trung và Tây Nguyên. Tuy vậy, quan điểm về chủ nhân của nền văn
hoá nổi tiếng này cũng chỉ là những ý kiến đoán định. Các nhà khoa học vẫn chưa
tìm thấy bằng chứng về chủ nhân cụ thể, phù hợp với táng tục mộ chum.
